Avusturya’da Bir Çalışan Olarak Sahip Olduğunuz Haklar
Bu haber, Avusturya’daki çalışanların sahip olduğu temel haklar hakkında bilgilendirme yapmaktadır. İzin verilen çalışma süreleri, fazla mesai düzenlemeleri, tatil hakları, adil ve zamanında ödeme, işten çıkarılma ve iş kaybı durumlarında ne yapılması gerektiği gibi konular ele alınmaktadır. İşçi Odası Wien’in (Arbeiterkammer Wien) bu konularda sağladığı danışmanlık hizmetleri ve destekler de vurgulanmaktadır.
UTKAN HABER (Viyana) – Avusturya’da bir çalışan olarak, işverenine tamamen çaresiz değilsin. Ödeme yapılmaması, işten çıkarılma gibi durumlarda devreye giren haklara sahipsin.İzin verilen çalışma saatinden aniden işten çıkarılmaya kadar: Çalışan olarak haklarını daha iyi kullanabilirsin, eğer bunları biliyorsan. Aşağıdaki genel bakış, seni doğrudan etkileyen iş hukukunun en önemli noktalarını kapsamaktadır.
Çalışan olarak, Avusturya’da bir dizi hakka sahipsin. Bu haklar, sıkı çalışma saatleri düzenlemeleri, fazla mesai ücretleri, yıllık tatil hakları ve adil ödeme gibi konuları kapsar. Özellikle, Avusturya’da izin verilen çalışma süreleri günde maksimum 12 saat, haftada 60 saat olarak belirlenmiştir. Fazla mesai yapıldığında ise çeşitli ödeme yöntemleri mevcuttur.
Çalışan Olarak Sahip Olduğunuz Haklar
Çalışan olarak, işverenine tamamen çaresiz değilsin. Ödeme yapılmaması, işten çıkarılma gibi durumlarda devreye giren haklara sahipsin.
İzin verilen çalışma saatinden aniden işten çıkarılmaya kadar: Çalışan olarak haklarını daha iyi kullanabilirsin, eğer bunları biliyorsan. Aşağıdaki genel bakış, seni doğrudan etkileyen iş hukukunun en önemli noktalarını kapsamaktadır.
- İzin Verilen Çalışma Süresi
- Avusturya’da izin verilen çalışma süresi sıkı bir şekilde düzenlenmiştir. Böylece çalışanların aşırı yüklenmesi önlenmiş olur. Örneğin, günde en fazla 12 saat ve haftada 60 saat çalışılabilir. Ayrıca, her hafta 36 saat kesintisiz dinlenme süresi hakkına sahipsin. Bu, genellikle tüm Pazar gününü kapsar – ancak her halükarda tam bir takvim gününü içermelidir.
- Fazla Mesai Düzenlemesi
- Fazla mesai ile günde ve haftada maksimum çalışma süresi sadece istisnai durumlarda aşılabilir. Fazla mesainin nasıl ödenebileceği konusunda çeşitli yöntemler vardır:
- Normal bir çalışma saatinden en az %50 daha fazla ücretle ödeme.
- Her fazla mesai saati için en az 1,5 saatlik zaman ayarlaması.
- Sabit aylık maaşla ödenen bir fazla mesai ücreti.
- Fazla mesai alanında birçok istisna ve düzenleme olduğundan, soruların varsa Arbeiterkammer’dan (İşçi Odası) danışmanlık almak iyi bir fikirdir.
- Fazla mesai ile günde ve haftada maksimum çalışma süresi sadece istisnai durumlarda aşılabilir. Fazla mesainin nasıl ödenebileceği konusunda çeşitli yöntemler vardır:
- Tatil Hakkın
- Avusturya’da yılda beş hafta tatil hakkına sahipsin. Tatilini ne zaman kullanacağını işvereninle görüşmelisin. İzni, işverenin onayı olmadan başlatamazsın – ancak işveren de tek taraflı olarak tatilini belirleyemez. Tatil günlerini kullanmak için her zaman üç yılın var, çünkü bu süre sonra hakkın geçerliliğini yitirir. Örneğin, 2023 yılı tatilini en geç 2025 sonuna kadar kullanmalısın.
- Adil ve Zamanında Ödeme
- Çalışan olarak en önemli haklarından biri adil ve zamanında ödeme. Avusturya’da asgari ücretler, kollektif sözleşmelerle (KV) belirlenir, örneğin ticaret için bir KV vardır. Kollektif sözleşmeli ödeme avantajı, genellikle yıllık maaş artışı bekleyebileceğindir.
- Mesleğinde kollektif sözleşme yoksa veya daha yüksek bir maaş pazarladıysan, maaş artışını kendin sağlamalısın. Maaşın miktarının yanı sıra, özellikle yaşam maliyetleri sürekli arttığı için zamanında ödeme de önemlidir.
- Çoğu işveren maaşı ay sonunda veya takip eden ayın ilk günlerinde öder. Ödemen gecikirse, öncelikle sormak ve ücretini yazılı olarak talep etmek gerekir. İşçi Odası burada da danışmanlık ve AK Garantiefonds ile, ciddi durumlarda ödenmeyen maaşları karşılayarak destek sağlar.
- İşten Çıkarılma ve İş Kaybı
- Hem çalışan hem de işveren tarafından işten çıkarılma mümkündür. Her iki durumda da, genellikle kolektif sözleşme veya iş sözleşmesinde belirtilen ihbar süresine uyulmalıdır. Sadece iş ilişkisinin karşılıklı anlaşmayla sona erdirilmesi veya ciddi suçlamalar durumunda anında işten çıkarma mümkündür. Patronun anında işten çıkarmak istemesi durumunda, kesinlikle İşçi Odası ile iletişime geçip yardım istemelisin.
- İşveren tarafından işten çıkarıldığında, iş kaybını hafifletmeyi amaçlayan bazı haklara sahipsin. Örneğin, ihbar süresi içinde haftalık çalışma sürenin beşte birini yeni iş aramak için “iş arama günleri” olarak kullanabilirsin. Olumlu bir iş referansının hakkın olabilir ve ayrıca, yeterince uzun süre çalıştıysan, iş ilişkisi sona erdikten hemen sonra işsizlik maaşı talep edebilirsin.
Avusturya’daki çalışan hakları o kadar kapsamlı bir şekilde düzenlenmiştir ki, bunları takip etmek zordur. Bu durumda, İşçi Odası Wien’in desteği önemlidir. Çünkü İşçi Odası çalışan haklarını en iyi bilir. AK Wien’in gizli danışmanlığını, sorunlarını ve sorularını tartışmak için ücretsiz olarak kullanabilirsin. Şu anda, İşçi Odası Wien’in danışmanlık hizmetleri daha da genişletiliyor. Böylece, çalışanların gerekli desteği alması sağlanıyor.