Almanya’da Bürgergeld Alanlar Ev ve Araba Sahibi Olabilir mi? Yeni Düzenlemede Hangi Kurallar Geçerli?
Almanya’da vatandaşlık parası (Bürgergeld) alanların ev ve otomobil sahibi olup olamayacağı, yeni sosyal yardım reformuyla yeniden gündeme geldi. Federal Çalışma Bakanı Bärbel Bas (SPD), yardımın yalnızca gerçekten “muhtaç” olanlara verilmesi gerektiğini vurgularken, hükümetin sunduğu yeni yasa taslağı mal varlığı (Vermögen) kurallarında önemli değişiklikler öngörüyor. Buna rağmen, belirli şartlar altında ev ve araba sahibi olmak hâlâ mümkün.
“Muhtaçlık” Tanımı Değişmedi
Yeni düzenlemeye göre bir kişi, geçimini kendi geliri veya mal varlığıyla karşılayamıyor ve başka bir sosyal yardımdan da yararlanamıyorsa temel geçim desteği alma hakkı kazanıyor. Bu da şu anlama geliyor:
Yardım almadan önce, kişilerin sahip oldukları mal varlıklarını belirli ölçüde kullanmaları gerekiyor.
En Büyük Değişiklik: “Karenz Süresi” Kaldırılıyor
Bürgergeld sistemiyle getirilen ve kişilerin belli bir süre boyunca birikimlerine dokunmadan yardım almasını sağlayan “koruma süresi” (Karenzzeit) yeni reformla kaldırılıyor.
Önceden:
- İlk yıl boyunca 40.000 Euro + hane halkındaki her kişi için 15.000 Euro birikime dokunulmuyordu.
- Yeni düzenlemeyle:
- Bu koruma tamamen kaldırılıyor.
- Ancak yaşa göre belirlenen yeni mal varlığı muafiyet sınırları getiriliyor:
Yeni muafiyet sınırları (taslağa göre):
- 20 yaş altı: 5.000 Euro
- 40 yaş altı: 10.000 Euro
- 50 yaş altı: 12.500 Euro
- 50 yaş üstü: 20.000 Euro
Bu rakamlar henüz taslak aşamasında ve meclis sürecinde değişebilir.
Bürgergeld Alanlar Araba Sahibi Olabilecek mi?
Yeni sistemde de, her çalışabilir kişi için “makul” (angemessen) bir otomobil bulundurulmasına izin veriliyor. Başvuruda aracın uygun olduğu beyan edilirse, makul olduğu varsayılıyor.
Daha önce Çalışma Bakanlığı tarafından yaklaşık 15.000 Euro değer sınırı referans olarak belirtilmişti. Ancak araç değeri çok yüksekse, Jobcenter aracı mal varlığı olarak değerlendirebiliyor.
Devletin bu konudaki gerekçesi açık:
Temel geçim desteği yalnızca hayatta kalmayı değil, toplumsal hayata katılımı ve yeniden işe girişi de güvence altına almalı. Birçok kişi için araba, işe ulaşım açısından hayati öneme sahip.
Kendi Evinde Oturanların Konutu Mal Varlığı Sayılmıyor
Kendi evinde veya kendine ait dairede yaşayan Bürgergeld alıcıları, bu konutu kaybetmiyor. Ancak konut için metrekare sınırları bulunuyor:
- Müstakil ev: En fazla 140 m²
- Konut dairesi: En fazla 130 m²
- 4 kişiden fazla hanelerde: Her ek kişi için + 20 m²
Bu sınırlar aşılırsa, konut artık “makul” sayılmayabiliyor. Buna rağmen, barınma giderleri için uygulanan uygunluk süresi boyunca konut mal varlığı olarak dikkate alınmıyor.
Emeklilik Birikimleri de Koruma Altında
Yeni sistemde:
- Devlet destekli özel emeklilik sigortaları,
- Özel emeklilik fonları ve
- Açıkça emeklilik amacıyla ayrıldığı belirtilen diğer varlıklar
mal varlığına dahil edilmiyor.
Yani bir kişi işsiz kalıp temel geçim desteğine düşse bile, emeklilik için yaptığı birikimlere dokunmak zorunda kalmıyor.
Asıl Sertleşme Yaptırımlarda
Yeni reformun asıl sert yönü ise yükümlülüklere uyulmaması halinde verilecek cezaları kapsıyor. Kurallara uymayan, işbirliği yapmayan veya yükümlülüklerini yerine getirmeyen kişilere:
- Kısmi kesinti,
- Hatta tamamen yardımın durdurulması uygulanabilecek.