Viyana’da SÖZ Partisi’nden Dikkat Çeken Açıklama: “Bazı Harcamaları Açıklama Zorunluluğumuz Yok”
SÖZ Partisi – Soziales Österreich der Zukunft, Utkan Haber’in yönelttiği sorulara dikkat çeken yanıtlar verdi.
ANALİZ | Hasan Utkan Işılak
Siyaset, özellikle kamu parası söz konusuysa, iki kelimeyle ölçülür: söz ve kayıt. Söz umut verir; kayıt güven kurar. Viyana’da SÖZ Partisi’nin son beş yılına bakıldığında, çok söz ama az kayıt görülüyor. Bu bir muhasebe tartışması değil; toplum vicdanında bir meşruiyet meselesidir.
27 Nisan 2025 Viyana Eyalet seçimlerinde yüzde 0,84 oy alan SÖZ Partisi, bugün partiden ayrılan isimlerin sosyal medyada paylaştığı iddialarla yeniden gündemde.
SÖZ Partisi’ne Viyana Eyaleti’nden 5 Yılda 421 Bin Euroyu Aşan Destek
Utkan TV’nin yaptığı araştırmalar sonucunda, SÖZ Partisi’nin Viyana Eyaleti’nden 2021–2025 yılları arasında aldığı mali destek tutarları ortaya çıktı. Elde edilen bilgilere göre partiye;
- 2021 yılında: 82.230,07 euro
- 2022 yılında: 82.230,07 euro
- 2023 yılında: 93.029,44 euro
- 2024 yılında: 100.285,74 euro
- 2025 yılında: 63.834,00 euro
mali destek sağlandı.
Bu rakamlarla birlikte SÖZ Partisi’nin beş yıl içinde Viyana Eyaleti’nden aldığı toplam kamu yardımı 421.609,32 euroya ulaştı.
2020’de verilen söz: “Beş yılı birlikte belirleyeceğiz”
Genel Başkan Hakan Gördü, 13 Ekim 2020’de yaptığı açıklamada, “5 yıl boyunca her yıl 82.639 euro, toplam 413.195 euro parti desteği alacağız. Öncelikleri birlikte belirleyelim” demişti. Aradan beş yıl geçti. Ortada ne “birlikte belirlendiği” ilan edilen somut bir proje var ne de alınan kamu desteğine ilişkin kapsamlı bir harcama raporu.
Yasa asgariyi tarif edebilir; toplum ise azami dürüstlük bekler.
Not olarak belirtmek gerekir ki, 2020’de duyurulan toplam destek tutarı (413.195 euro) ile 2021–2025 arasında fiilen tahsis edilen toplam tutar (421.608 euro) arasındaki farkın, ödeme ve dağıtım dönemlerinden kaynaklandığı anlaşılıyor.
Beş yılın hesabı: 421.608 euro nerelere harcandı?
2021–2025 yılları arasında SÖZ Partisi’ne toplam 421.608 euro kamu desteği tahsis edildi. Ancak partinin internet sitesinde kamuoyuyla paylaşılan tek belge, yalnızca 2025 yılına ait ve 113.406 euroyu kapsayan bir harcama listesi.
2021, 2022, 2023 ve 2024 yıllarına ilişkin kalem kalem bir harcama dökümü kamuoyuna açıklanmış değil.
Soru oldukça net: 2021–2024 arasında kamu kaynakları hangi projelere, hangi hizmetlere, hangi ödeme kalemlerine harcandı?
Diaspora seçmeninin oylarıyla ayakta duran bir parti için tek sayfalık bir açıklama yeterli değildir. Kamu fonunu güvene dönüştüremeyen siyaset, kendi krizini derinleştirir.
“Sorulunca hatırlanan sorumluluk”
Utkan Haber’in sorularının ardından SÖZ Partisi Genel Başkanı Hakan Gördü sosyal medyada bir paylaşım yaptı ve partinin internet sitesine 2025 yılına ait harcama listesi eklendi.
Ancak şu soru hâlâ ortada duruyor: Bu sorular sorulmasaydı, bu belge açıklanacak mıydı?
Kısa özetle tablo şöyle:
- 2021–2025 toplam kamu desteği: 421.608 euro
- Kamuoyuna açıklanan tek harcama listesi: 2025 yılı, 113.406 euro
- Açıklanmayan dönemler: 2021, 2022, 2023 ve 2024
- Parti yanıtı: “Yasal yükümlülükler yerine getirildi, kalem bazlı bilgiler kamuya açık değildir.”
Resmî denetimler için başlık düzeyinde raporlama yeterli görülebilir. Ancak özellikle Türk seçmenin oylarıyla elde edilen kamu kaynağı söz konusuysa, toplumun beklentisi başlık değil, açık kayıttır.
“Yasal yükümlülük ayrı, kamu güveni ayrı”
Utkan Haber’in “421 bin euro hangi projelere, hangi kişi ve firmalara ödendi?” sorusuna SÖZ Partisi’nin yazılı yanıtı netti:
- Yasal şeffaflık yükümlülükleri yerine getirilmiştir.
- Firma, kişi ve hizmet bazlı ayrıntılı dökümler kamuya açık değildir.
Bu yaklaşım hukuken asgari olabilir; ancak siyaseten yetersizdir. Kamu fonları yalnızca yasadan değil, güvenden de meşruiyet alır.
“Talebiniz merak niteliğindedir” ifadesi tartışmayı büyüttü
Partinin, “Talebiniz kamu yararından ziyade kimin ne aldığına dair merak niteliğindedir” ifadesi, kamuoyunda tepki topladı. Son seçimde yüzde 1’in altında kalan bir partinin yeniden güven inşa etmesi gerekirken, bu dil ve yaklaşım, yüzde 0,84’lük sonucun nedenlerini kısmen de olsa açıklıyor.
Neden yalnızca 2025 belgesi açıklandı?
Açıklanan 2025 harcama listesinde PR, medya ve ajans giderleri; broşür, posta, seçim etkinlikleri, internet reklamları, kampanya hediyeleri ve personel giderleri öne çıkıyor. Aynı yıl partiye tahsis edilen destek 63.834 euro. Harcama tutarının bunun üzerinde olması, önceki yıllardan devreden kamu kaynağı bulunduğunu gösteriyor.
Bu noktada üç soru kaçınılmaz: Bu kaynak ne zaman devredildi, hangi yetkiyle bağlandı ve hangi amaçla kullanıldı?
Oylar düşerken kadro dağıldı
2020’de partinin çekirdek kadrosunda yer alan birçok isim, 2025’e gelmeden partiden ayrıldı. Ayrılan isimler, kararların dar bir çevrede alındığını dile getiriyor. Sandıktaki oy kaybı ile kurumsal çözülme arasındaki bağ, siyasetin bilinen gerçeğini bir kez daha hatırlatıyor.
Kurumsallaşamayan güç günü kurtarır; hesap verebilirlik ise yılları taşır.
Ücretsiz destek söylemi, yüklü PR faturaları
Seçim döneminde bazı gazeteciler, partiden reklam ücreti almadıklarını ve ücretsiz destek verdiklerini açıklamıştı. Ancak partinin kamuoyuna sunduğu 2025 harcama listesinde en yüksek kalemlerden birinin PR, medya ve ajans giderleri olması, doğal olarak yeni soruları beraberinde getiriyor.
Bu ödemeler doğrudan gazetecilere yapılmamış olabilir. Ajans hizmetleri, kampanya planlaması veya reklam yönetimi kapsamında değerlendirilmiş olabilir. Ancak kamu parasıyla yapılan PR harcamalarının muhatabı ve içeriği şeffaflaşmadığı sürece, “ücretsiz destek” söylemi kamuoyunda güven sorunu yaratmaya devam eder.
Bilinenler ve bilinmeyenler
Bilinenler:
- 2021–2025 toplam kamu desteği: 421.608 euro
- Kamuoyuna açıklanan tek harcama listesi: 2025 yılına ait 113.406 euro
- Parti tutumu: Kalem bazlı açıklama yasal olarak zorunlu değil
Bilinmeyenler:
- 2021–2024 yıllarına ait ayrıntılı harcama dökümleri
- “Birlikte belirleme” vaadine ilişkin somut kayıtlar
- Gönüllü şeffaflık için bir takvim olup olmadığı
Yanıt hakkı
SÖZ Partisi’nin yazılı açıklamasındaki görüşler metinde aynen yer aldı. Parti, 2021–2024 dönemine ait kalem bazlı harcama listelerini kamuoyuyla paylaşırsa, bu analiz güncellenecektir.
Bu metin, kamuya açık beyanlar, partinin yazılı yanıtı ve partinin sitesinde yayımlanan tek belgeye dayanmaktadır. Bu bir itham değil, kayıt talebidir.
Şeffaf olan yıpranmaz; açıklanmayan kayıt yıpratır.
Son söz: Güven, faturası kesilmiş bilgidir.