Avusturya’da AMS’te Yeni Dönem: Artık Her Şey Değişiyor
Avusturya’da kısa süreli işsizlik uygulamasının devlete yıllık maliyetinin 700 milyon Euro’ya kadar ulaştığı belirtiliyor. Bu yüksek maliyet nedeniyle uygulamaya yönelik yeni önlemler gündeme geldi.
Şu sıralar Avusturya İş ve İşçi Bulma Kurumu (AMS) üzerinden yürütülen ve “ara park etme (Zwischenparken)” olarak adlandırılan sistem tartışılıyor. Özellikle turizm ve inşaat sektöründeki işletmeler, mevsimsel dalgalanmaları dengelemek için bu yöntemi sıkça kullanıyor.
Bu uygulamada çalışanlar işten çıkarılıyor, birkaç hafta sonra yeniden aynı işyerinde işe başlatılıyor. Bu süre boyunca çalışanlar işsizlik maaşı alıyor ve bunun maliyeti kamuya yükleniyor.
Devletin Yükü 700 Milyon Euro’ya Kadar Çıkıyor
İşçilerin işsiz gösterildiği bu süreçte, çoğu zaman eski işyerlerinden yeniden işe alınacaklarına dair taahhüt aldıkları için AMS tarafından başka işlere yönlendirilmiyorlar. Bu durum istisna değil, birçok bölgede yaygın bir uygulama haline gelmiş durumda.

İstatistiklere göre kış aylarında Avusturya’daki her beş işsizden biri, yani yaklaşık 65 bin kişi, yeniden işe alınma garantisiyle işsizlik maaşı alıyor. Avusturya Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü (WIFO) uzmanlarına göre bu uygulamanın yıllık maliyeti 700 milyon Euro’ya kadar ulaşıyor.
İşverenler Daha Fazla mı Ödeyecek?
AMS Başkanı Johannes Kopf, maliyetleri düşürmek amacıyla kısa süreli işsizliğe karşı mücadeleyi artırmak istediklerini açıkladı. İşçi Odası (Arbeiterkammer) da, bu uygulamadan yararlanan işletmelerin maliyetlere ortak olması gerektiğini savunuyor.
Buna göre “ara park etme” yöntemini sık kullanan işletmelerin işsizlik sigortasına daha yüksek prim ödemesi, buna karşılık diğer işletmelerin yükünün hafifletilmesi öneriliyor. Yani “kullanan öder” prensibi gündemde.

WIFO ekonomisti Helmut Mahringer, ORF Radyo Ö1’e yaptığı açıklamada başka bir öneriyi de dile getirdi. Mahringer, “Avusturya’da özellikle kısa süreli işsizliğe yönlendirmeyi önlemek için, işsizliğin ilk döneminde — örneğin ilk dört hafta boyunca — işsizlik maaşı maliyetinin işletmeler tarafından karşılanması düşünülebilir” dedi.
Siyaset Nasıl Tepki Veriyor?
Ekonomi Odası (Wirtschaftskammer), bu önerilere temkinli yaklaşıyor. Oda, özellikle inşaat, turizm ve tarım gibi mevsimsel sektörlerde yıl boyunca sürekli istihdamın mümkün olmadığını vurguluyor. Ayrıca mevcut ekonomik koşullarda işletmelere ek yük getirilmesine karşı çıkıyor.
Sosyal Bakanlık ise ORF Ö1’e yaptığı açıklamada, kısa süreli işsizliğin yoğun olduğu sektörler için işsizlik sigortası primlerinin artırılmasının değerlendirilebileceğini belirtti. Ancak öncelikli hedefin ceza yerine teşvik mekanizmaları olduğu ifade edildi.