Almanya’da ARD ve ZDF, Yayın Vergisi Artışı İçin Anayasa Mahkemesi’ne Başvurdu
ARD ve ZDF, yayın vergisi artışının eyaletlerce uygulanmaması nedeniyle Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. KEF’e göre finansman eksikliği, kamu yayıncılığının görevlerini tehlikeye atabilir.
UTKAN HABER (Viyana) – Almanya’da Bağımsız KEF komisyonunun tavsiyesi doğrultusunda, kamu yayın vergisinin 1 Ocak 2025 itibarıyla artırılması planlanıyordu. Ancak eyaletlerin bu artışı henüz uygulamaması üzerine ARD ve ZDF, Karlsruhe’deki Federal Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. Yayın kuruluşları, bu durumun anayasal yayın özgürlüğüne aykırı olduğunu savunuyor.
Rundfunk Görevi ve Eyaletlerin Sorumluluğu
Kamu yayın kuruluşlarının televizyon, radyo ve internet için ürettiği programlar, eyaletler tarafından belirlenen “program görevi” çerçevesinde düzenleniyor. Anayasal olarak, eyaletler bu görevin yerine getirilmesi için yeterli finansmanı sağlamak zorunda.
Vergi Artış Süreci
Yayın vergisi artırımı üç aşamalı bir süreçle belirleniyor:
- Yayın kuruluşları, program görevlerini yerine getirmek için gerekli finansal ihtiyacı hesaplayıp bildiriyor.
- Bağımsız KEF komisyonu, bu ihtiyacı değerlendirerek, tasarruf ve ekonomiklik ilkelerine uygun bir şekilde bir artış önerisi hazırlıyor. KEF, 2025-2028 dönemi için verginin 58 cent artırılarak aylık 18,94 Euro olmasını önerdi.
- Eyaletlerin başbakanları ve ardından 16 eyalet parlamentosu, bu artışı onaylamakla yükümlü. Ancak bu kararı reddetme hakları yalnızca program içeriğiyle ilgili olmayan, somut gerekçelere dayanabiliyor.
Eyaletler Artışı Reddediyor
Ekim ayındaki Bakanlar Konferansı’nda eyalet liderleri, kamu yayıncılığı için yapısal reformlar üzerinde uzlaşmıştı. Aralık ayında yapılacak bir sonraki konferansta finansmanın yeni bir modelle hesaplanması planlanıyor. Ancak, önerilen artışın Ocak 2025’e kadar uygulanması artık mümkün görünmüyor. Bazı eyalet başbakanları artışı reddetme niyetlerini açıkça belirtti.
Yayın Kuruluşları: Görevlerimizi Yerine Getiremeyiz
KEF, önerilen artışın reddedilmesinin kamu yayıncılığının görevlerini yerine getirmesi için gerekli finansmanı tehlikeye atacağını belirtti. ARD ve ZDF, eyaletlerin bu tavsiyeyi uygulamamasını anayasal yayın özgürlüğüne aykırı buluyor. Bu nedenle, Federal Anayasa Mahkemesi’ne başvurarak sürecin denetlenmesini talep etti.
ARD Başkanı Kai Gniffke’den Açıklama
ARD Başkanı Kai Gniffke, “Uzun süredir mücadele ediyoruz, çünkü bu temel bir soru: Anayasal sürece güvenebilir miyiz? Bağımsız KEF’in önerisi bazı eyaletler tarafından uygulanmıyor. Bu, anayasal sürece aykırı ve Karlsruhe’de incelenmesi gerekiyor” dedi.
Anayasa Mahkemesi Kararı
2021 yılında Federal Anayasa Mahkemesi, KEF’in önerilerinden yalnızca tüm eyaletlerin birlikte ve yalnızca program içeriğiyle ilgisi olmayan istisnai durumlarda sapabileceğine hükmetmişti.
Sonuç
ARD ve ZDF, finansman eksikliğinin kamu yayıncılığının sürdürülebilirliğini tehdit ettiğini belirtiyor. Bu durum, kamu yayıncılığı sisteminin geleceği açısından kritik bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.