Avusturya ve Avrupa’da Bu Gece Saatler 2’den 3’e Alınıyor: Yaz Saati Uygulaması Başlıyor

Viyana’da yaşayanlar bu hafta sonu bir saat daha az uyuyacak. 30 Mart Pazar günü sabaha karşı, saatler bir saat ileri alınarak yaz saati uygulamasına geçilecek. Böylece her yıl olduğu gibi yine şu soru gündeme geliyor: Saatleri hâlâ değiştirmek günümüz koşullarında mantıklı mı?
2’den 3’e: Yaz Saati Başlıyor
Cumartesi’yi Pazar’a bağlayan gece, saatler 02:00’den 03:00’e alınacak. Dijital cihazlar bu değişimi otomatik yapacak olsa da, analog saat kullananlar için dikkat edilmesi gerekiyor. Bu değişiklikle birlikte, “normal” Orta Avrupa Saati’ne (MEZ) veda edilirken, Yaz Saati (MESZ) dönemi başlayacak.
Yaz saati uygulaması, Avusturya’da ilk kez 1980 yılında kalıcı olarak yürürlüğe girdi. Daha önce 1916–1920 ve 1940–1948 yılları arasında ekonomik nedenlerle benzer uygulamalar denenmişti. Ama bugünkü anlamda yaz saati sistemi, 1980’den itibaren uygulanıyor.
Amaç: Enerji Tasarrufu
Yaz saati uygulamasının temel amacı, enerji tasarrufu sağlamak. Akşam saatlerinde gün ışığı daha uzun sürdüğü için, daha geç ışık yakılıyor ve elektrik tüketimi azalıyor. Ayrıca uzun gün ışığı, insanların ruh haline de olumlu yansıyor. Güneş, artık saat 18:00’den sonra batacak.
Viyana’da Her Şey Otomatik Ayarlanıyor
Saat değişikliği sadece evlerdeki telefon, kol saati ve alarmları değil; aynı zamanda şehir genelindeki yaklaşık 200 kamu saatini de etkiliyor. Bu kapsamda tren istasyonları, metro durakları ve meydanlardaki saatler de 01:59’dan 03:00’a geçecek şekilde ayarlanıyor.
Geçmişte olduğu gibi bu kez de tüm sistemlerin otomatik olarak güncellenmesi bekleniyor. Ancak olası aksaklık durumlarında, vatandaşlar Viyana Belediyesi’nin 0800/33 80 33 numaralı “ışık hattı”na ulaşarak sorun bildirebiliyor.
Uyku Düzeni Bozulabilir
Saatlerin ileri alınmasıyla birlikte bir saatlik uyku kaybı, birçok kişide uyku düzeninin bozulmasına neden olabiliyor. Çünkü bu durum melatonin hormonu üretimini etkileyerek biyolojik saati şaşırtabiliyor. Bu değişime vücudun uyum sağlaması birkaç gün ila iki haftayı bulabiliyor.
Uzmanlar, bu geçişin daha kolay olması için birkaç gün önceden uyku düzeninin yavaş yavaş kaydırılmasını ve sabahları gün ışığına çıkılmasını tavsiye ediyor. Ayrıca bu süreci kolaylaştırmak için kullanılabilecek mobil uygulamalar da mevcut.
Saat Değişimi Kalıyor mu Gidiyor mu?
Yıllardır tartışılan konulardan biri ise şu: Yılda iki kez saat değişikliğine gerçekten gerek var mı? Akşamları daha az elektrik harcansa da, sabahları daha erken ısınma ihtiyacı doğuyor. Bu da tasarruf etkisini neredeyse ortadan kaldırıyor.
Yine de uygulama henüz kaldırılmadı. Çünkü Avrupa Birliği üyesi ülkeler arasında hangi zamanın korunacağı konusunda fikir birliği yok. Ayrıca AB, aynı saat diliminde farklı ülkelerde farklı zaman uygulamalarının oluşmasını da istemiyor.